Dawno temu w Glutendorfie… Dawno temu w Glutendorfie… • Fyrtel Główna • Poznań

Budynek sali widowiskowej widziany z zewnątrz. Fot. Eugeniusz Linette, właściciel: Miejski Konserwator Zabytków, syg.: f.595/2.

Dawno temu w Glutendorfie… — teatr ludowy na Głównej

Okres od początku XX wieku do połowy lat 30. na Głównej to — obok intensywnego rozwoju przemysłowego dzielnicy — przestrzeń wielu procesów społeczno-kulturowych, które zacieśniają więzi społeczności lokalnej, kształtują jej tożsamość i wpływają na budowanie kapitału społecznego. Jednym z najważniejszych punktów na kulturalnej mapie dzielnicy jest budynek teatru przy ul. Głównej 38. Dawno temu w Glutendorfie… to projekt teatralny, rekonstruujący fenomen chłopsko-robotniczych przedmieść Poznania — teatru ludowego, który działał na początku XX wieku , integrując lokalną społeczność i pełniąc rolę społecznej instytucji kultury

Z prywatnych środków Józefa Petrasa — zamożnego mieszkańca Głównej — w 1905 r. zostaje wzniesiony budynek teatru, czyli sceny wraz z salą widowiskową. Jego lokalizacja — przy ul. Głównej 38, niemal naprzeciwko Rynku Wschodniego (historycznego centrum podpoznańskiego miasteczka, a następnie dzielnicy Poznania) — ma charakter oddolnego manifestu mieszkańców, którego główną tezą jest potrzeba organizacji wydarzeń kulturalnych i artystycznych w prężnie rozwijającej się społeczności.

Fot. T. Czechak, właściciel: Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, syg.: BU-010.

fot. DL Urbex Explorer

Od jesieni do wiosny — jak w sezonie teatru repertuarowego — odbywają się w nim przedstawienia, spektakle i koncerty przygotowane przez miejscowe stowarzyszenia, m.in. Katolickie Towarzystwo Robotników Polskich Poznań-Główna czy Robotnicze Towarzystwo Kultury Poznań-Główna. Budynek jest wówczas również ważnym miejscem spotkań społeczności zajmującej się wielkopolską pracą u podstaw. To w tym miejscu mieszkańcy Głównej wyrazili wotum zaufania dla Naczelnej Rady Ludowej podczas powstania wielkopolskiego. Obiekt przez lata pozostawał w gminnej ewidencji zabytków Miasta Poznania, jednak w 2022 roku prywatny inwestor po wydanym pozwoleniu na rozbiórkę, wyburzył jeden z najbardziej charakterystycznych obiektów dzielnicy. Teatr zniknął z mapy dzielnicy.

Fragment wnętrza teatru od strony północnej. Fot. Eugeniusz Linette, właściciel: Miejski Konserwator Zabytków, syg.: f.595/4.

Prace nad (re)konstrukcją teatru rozpoczniemy od otwartych warsztatów scenariopisarskich, które zaowocują stworzeniem scenariusza spektaklu teatralnego. Z kolei efektem warsztatów muzyczno-chóralnych będzie opracowanie muzyczne premierowego przedstawienia. Równocześnie powstanie piosenka oraz wideoklip nawiązujący do tradycji, historii i chłopsko-robotniczego dziedzictwa kulturowego Głównej. Kulminacją naszych działań będzie premiera spektaklu teatralnego pt. „Dawno temu w Glutendorfie…”, reżyserowanego przez Ewę Kaczmarek i Daniela Stachułę. Zwieńczeniem pracy będzie publikacja zawierająca program spektaklu oraz teksty dotyczące dziedzictwa kulturowego Głównej. W ten sposób chcemy nie tylko zrekonstruować historię, ale także włączyć lokalną społeczność w proces twórczy tak jak robiono to dawniej… w teatrze na Głównej.

Więcej informacji i archiwalnych zdjęć teatru przy Głównej 38 znajdziecie w naszym internetowym Archiwum Dzielnicy.